Ulotka została stworzona na bazie materiałów psychoedukacyjnych opracowanych przez Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej. Stanowi źródło podstawowych informacji dla pacjenta oraz osób zainteresowanych tym podejściem w psychoterapii. przeznaczona jest dla osób poszukujących informacji na temat terapii poznawczo-behawioralnej (ang. CBT – Cognitive Behaviour Therapy).
JAK DZIAŁA TERAPIA CBT?:
Po rozłożeniu problemów na mniejsze składniki łatwiej jest je zrozumieć a w konsekwencji rozwiązać!
Aby to osiągnąć najpierw analizujemy sytuację później myśli, uczucia, zachowania i reakcje fizjologiczne
Każdy z tych elementów ma na siebie wpływ. Nasze uczucia i działania wynikają z tego jak interpretujemy sytuację, w której się znajdujemy.
Polega na rozmowie na temat:
• tego, jak postrzegamy samych siebie, świat i innych
• w jaki sposób nasze zachowanie wpływa na nasze myśli i uczucia
Terapia poznawczo- behawioralna składa się z kilku elementów:
- diagnoza, rozpoznanie problemów i potrzeb pacjenta
- stworzenie planu terapii opartego na teoriach badawczych, modelach poznawczych zaburzeń,
- psychoedukacja- najważniejsze, żeby pacjent wiedział jak najwięcej o swoim problemie
Sesje terapeutyczne mogą się odbywać indywidualnie lub w grupach.
TERAPIA INDYWIDUALNA:
• Od kilku do kilkunastu sesji, odbywających się w sposób określony w konkretnych protokołach np. raz na tydzień, raz na dwa tygodnie
• Początkowe sesje dają terapeucie możliwość poznania trudności pacjenta, postawienia diagnozy i zaproponowania planu pracy. Służą one również zweryfikowaniu, czy tego rodzaju terapia jest właściwa dla danego pacjenta, a pacjentowi okazję przekonania się, czy odpowiada mu ta metoda leczenia.
• Terapeuta zadaje pytania dotyczące przeszłości i historii pacjenta. Mimo iż terapia CBT koncentruje się na ‘tu i teraz’, czasem trzeba cofnąć się do przeszłości, aby zrozumieć jej wpływ na chwilę obecną.
• Pacjent decyduje, na czym chce się skoncentrować na każdym etapie terapii.
• Na początku każdego spotkania pacjent i terapeuta omawiają samopoczucie i nastrój pacjenta, czas między sesjami, ćwiczenia między sesjami i ustalają temat sesji
• Podczas sesji, terapeuta pomaga rozłożyć problem na czynniki składowe. W tym celu może on zasugerować ćwiczenia praktyczne np. prowadzenie dziennika zapisu Negatywnych Automatycznych Myśli, co pozwala ujawnić specyficzne schematy myślowe i uczuciowe, odczucia fizyczne i działania. Na tej podstawie pacjent analizuje z terapeutą myśli, uczucia i swoje działania, aby:
- zbadać ich przydatność i funkcjonalność
- zrozumieć ich wpływ na siebie wzajemnie, oraz na pacjenta.
Kolejny etap terapii to zrozumienie, jak zmienić niepożądane myśli i działania. Co istotne tempo i zakres terapii zależą od pacjenta – terapeuta nie narzuca żadnych działań, na które pacjent nie jest chętny czy gotowy. Jak każde nowe umiejętności- te nabyte podczas terapii również można rozwijać. Dzięki temu zmniejsza się możliwość nawrotu problemów i związanych z nimi objawów. Istotne by pacjent po zakończonej terapii wiedział jakie umiejętności pomogły mu poprawić swoje funkcjonowanie. Dlatego też tak ważne są techniki psychoedukacyjne wykorzystywane w pracy z pacjentem.